पुणे : स्टेम सेल्स अर्थात मूळ पेशींवर संशोधन करणाऱ्या तरुण संशोधकांना दिला जाणारा जागतिक पातळीवरील स्टेम सेल्स यंग इन्व्हेस्टिगेटर अॅवॉर्ड (तरुण संशोधक पुरस्कार) या वर्षी डॉ. रोहन कुलकर्णी यांना प्रदान करण्यात आला.
रक्त निर्माण करणाऱ्या मूळ पेशींवरील अत्यंत महत्त्वाच्या संशोधनासाठी डॉ. रोहन कुलकर्णी यांना हा पुरस्कार देण्यात आला. प्रशस्तिपत्रक आणि दहा हजार डॉलर्स असे या पुरस्काराचे स्वरूप आहे. हा पुरस्कार व्हीले पब्लिशिंग हाउस व अल्फा मेड प्रेस यांच्या संयुक्त विद्यमाने दिला जातो. जागतिक पातळीवर महत्त्वाचे ठरलेले हे संशोधन डॉ. रोहन कुलकर्णी यांनी पुण्यातील राष्ट्रीय कोशिका विज्ञान केंद्र (नॅशनल सेंटर फॉर सेल सायन्स) येथे केले आहे.
शरीरातील मूळ पेशींवरील संशोधन कार्यासाठी वाहिलेल्या ‘स्टेम सेल्स’ या नामांकित नियतकालिकामध्ये डॉ. रोहन कुलकर्णी यांचा या विषयावरील शोधनिबंध प्रसिद्ध झाला होता. त्याचे जागतिक पातळीवरील महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला आहे. शरीरामध्ये रक्तनिर्मितीचे महत्त्वाचे कार्य रक्ताच्या मूळ पेशी करत असतात. या पेशींचा उपयोग कर्करोग व इतर दुर्धर आजारांच्या उपचारांसाठी केला जातो. वृद्ध लोकांमधील या पेशींची कार्यक्षमता कमी असल्याने उपचारांसाठी त्या निरुपयोगी ठरतात. पुनरुज्जीवनाद्वारे मूळ पेशींकरिता अधिक दाते उपलब्ध करून अधिकाधिक गरजू रुग्णांना उपचार मिळावेत, असे सदर संशोधनाचे उद्दिष्ट होते. या मूळ पेशी पुनरुज्जीवनासाठी केलेल्या संशोधनामुळे बोन मॅरो ट्रान्स्प्लांट सुलभ होण्यास साह्य होणार आहे.
डॉ. रोहन कुलकर्णी यांचे प्राथमिक शिक्षण दौंड येथे, तर महाविद्यालयीन शिक्षण पुण्यातील फर्ग्युसन महाविद्यालयात झाले आहे. त्यानंतर त्यांनी पुण्यातील राष्ट्रीय कोशिका विज्ञान केंद्रात संशोधन करून पीएचडी ही पदवी प्राप्त केली आहे. त्यानंतर ते पुढील संशोधनाकरिता फ्रान्स येथे गेले होते. सध्या ते अमेरिकेतील ओहायो स्टेट युनिव्हर्सिटीमध्ये संशोधन करीत आहेत.
